Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

Η δημιουργική σαφήνεια των αριθμών.

Προσπαθώντας κάποιος να κατανοήσει τη φύση ενός προβλήματος, πριν οδηγηθεί στη λύση του, πρωτίστως εξετάζει τα δεδομένα. Ας δούμε λοιπόν τα δεδομένα του Ελληνικού προβλήματος χρέους.
Το Ελληνικό δημόσιο χρέος είναι περίπου 350δις Є. Έχει ένα επιτόκιο που μεσοσταθμικά κυμαίνεται στο 2,5-3%, το οποίο μεταφράζεται σε περίπου 10 δις Є το χρόνο τόκους. Σε αυτό αν προσθέσουμε άλλα τόσα περίπου για αποπληρωμή δόσεων χρέους που λήγουν θα καταλήξουμε σε ένα ποσό της τάξης των 20 δις.
Το Ελληνικό Α.Ε.Π. σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία είναι περίπου στα 180 δις. Σύμφωνα με τις προτάσεις των θεσμών, εφόσον πάρουμε το σύνολο των μέτρων που μας πρότειναν, θα έχουμε το επόμενο έτος ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1% που σε απόλυτες τιμές σημαίνει 1,8 δις.
Με μια απλή αφαίρεση προκύπτει έλλειμμα που ξεπερνάει τα 18 δις ή αλλιώς 10% του Α.Ε.Π.
Και όλα αυτά αν ακολουθήσουμε την πρότασή τους κατά γράμμα. Τα μέτρα, σύμφωνα με την άποψη πολλών, είναι υφεσιακά. Το προσπερνάμε όμως αυτό και έστω ότι θα έχουμε και μια οριακή ανάπτυξη.
Αυτό που προκύπτει αβίαστα από τα παραπάνω, είναι ότι το Ελληνικό χρέος είναι ένα λαμπρό παράδειγμα μη βιώσιμου χρέους. Τόσο λαμπρό μάλιστα που ο οικονομολόγος του μέλλοντος θα το χρησιμοποιήσει ως παράδειγμα στους φοιτητές του κάτω από τον ορισμό του μη βιώσιμου χρέους. 
Το επόμενο ερώτημα που προκύπτει σε κάποιον λογικά σκεπτόμενο άνθρωπο είναι «μα αυτά οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες και οι συνάδελφοι τους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν τα βλέπουν;». Προφανώς και τα γνωρίζουν και μάλιστα πολύ πριν τα καταλάβουμε όλοι εμείς που εσχάτως ασχοληθήκαμε με αυτά. Η δουλειά τους είναι αυτή άλλωστε.
Τα ερωτήματα έρχονται αβίαστα. Γιατί λοιπόν ακολουθήθηκε αυτή η συνταγή στην Ελληνική κρίση χρέους, που μας οδήγησε μετά από πέντε χρόνια σκληρής λιτότητας, με τις συνέπειες γνωστές σε όλους τους Έλληνες και που τελικά διόγκωσε το πρόβλημα αντί να το θεραπεύσει; Κάπου εδώ η κοινή λογική τελειώνει και αρχίζει η πολιτική. Εκεί όλα είναι λογικά γιατί το συμφέρον του κάθε πολιτικού και της κάθε χώρας εξυπηρετείται από διαφορετικές λογικές.
Αν προσπαθήσει κάποιος να μπει στη θέση της Καγκελαρίου, που εν πολλοίς έλαβε τις σημαντικότερες αποφάσεις, θα δει ότι είχε τρείς επιλογές.
Η πρώτη ήταν να κουρέψουν το χρέος από την πρώτη στιγμή, σε επίπεδο που αυτό να καταστεί βιώσιμο, υποχρεώνοντας παράλληλα τους κυβερνώντες να πάρουν τα μέτρα εκείνα που θα θεράπευαν τις ενδογενείς παθογένειες τις Ελληνικής οικονομίας και θα την έκαναν ανταγωνιστική προκειμένου να συνεχίσει μόνη της, σε στέρεες πλέον βάσεις. Ακόμα και αν κατάφερνε το ομολογουμένως δύσκολο αυτό εγχείρημα, θα γεννιόταν ένα σοβαρότερο πρόβλημα. Ισπανοί, Πορτογάλοι, Ιταλοί, Ιρλανδοί και όποιοι άλλοι παρουσιάζονταν στην πορεία θα επιθυμούσαν μια αντίστοιχη μεταχείριση. Συνεπώς ο λογαριασμός θα μεγάλωνε πολύ. Στο κάτω κάτω της γραφής η Ευρωπαϊκή Ένωση ποτέ δεν ήταν πραγματική ένωση αλλά μάλλον μια συμμαχία στην οποία ο κάθε λαός προσπαθούσε απλά να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του. Ομοίως και οι ηγέτες τους.
Η δεύτερη επιλογή ήταν να μας αφήσουν στη μοίρα μας. Με κομμένα δανεικά και αποκλεισμένους από τις αγορές θα γυρίζαμε σε εθνικό νόμισμα. Το στοίχημα θα ήταν να αλλάξει εντελώς η οικονομία και από οικονομία της κατανάλωσης να γίνει οικονομία της παραγωγής. Αυτό θα απαιτούσε αρκετό καιρό και ενδιαμέσως τα χρόνια θα ήταν δύσκολα. Πέτρινα χρόνια….
Η λύση αυτή θα ήταν αρκετά φθηνή για τους Ευρωπαίους και ταυτόχρονα θα έδινε ένα γερό μάθημα στους υπόλοιπους λαούς του νότου για το τι παθαίνει όποιος είναι ανυπάκουος. Μόνο που μετά θα υπήρχε ένα σοβαρό πρόβλημα. Η επίθεση των αγορών θα κλιμακωνόταν στις οικονομίες των υπολοίπων του νότου πράγμα που δεν ήταν και τόσο δύσκολο αφού η Ιταλία, για παράδειγμα,  έχει ένα χρέος που έχει περάσει προ πολλού το όριο της βιωσιμότητας. Μόνο που εκεί τα πράγματα θα ήταν πολύ δύσκολα μιας και η έβδομη οικονομία του κόσμου θα ήθελε βοήθεια που δεν ήταν καθόλου απλό να της δοθεί. Πιθανότατα αυτό θα ήταν το τέλος του Ευρώ και μαζί και των τεράστιων κερδών που αποκόμισε η Γερμανική οικονομία από αυτό.
Η τρίτη επιλογή ήταν απλά να παρατείνουν το πρόβλημα και την αναταραχή. Δανείζουν – με το αζημίωτο βέβαια – τους Έλληνες όσα χρειάζονται για να καλύψουν ελλείμματα, τόκους, δάνεια και παράλληλα μεταφέρουν το μεγαλύτερο μέρος των χρεών από τους ιδιώτες στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με ελάχιστο κόστος, ίσως καθόλου, σώζουν έτσι και τους Έλληνες και τους τραπεζίτες. Θυμίζω εδώ το παράδειγμα της βελγικής DEXIA που χρεοκόπησε μόλις ακούστηκε η λέξη GREXIT για πρώτη φόρα.
Ανάμεσα σε αυτές τις επιλογές επελέγη η τρίτη για απολύτως προφανείς λόγους. Ένας ακόμα, μη προφανής λόγος, ήταν και τα εμπράγματα ανταλλάγματα. Λιμάνια, αεροδρόμια, ΟΤΕ, ΔΕΗ σε τιμή ευκαιρίας. Δώρο το φθηνό εργατικό δυναμικό που θα είναι τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Τη γενιά των 300 Ευρώ.
Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους δανειστές για αυτή την επιλογή. Είπαμε η λέξη ένωση δεν σημαίνει  αυτό που νομίζουμε. Για τους εγχώριους Μερκελίσκους όμως που πρόθυμα προωθούν αυτή την πολιτική, η ιστορία πρέπει να επιφυλάξει διαφορετική μοίρα.
Τελειώνοντας αυτή τη σύνοψη ας πάμε στο δια ταύτα. Ναι ή ΟΧΙ λοιπόν;
Το ναι στην Ευρώπη περιττό να το πω, μιας η Ελλάδα ήταν, είναι και θα παραμείνει Ευρωπαϊκή χώρα. Το ναι στο Ευρώ θα το πω μιας και εδώ που φθάσαμε η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα θα ήταν λυτρωτική μεν αλλά εξαιρετικά επώδυνη τα επόμενα χρόνια. Δυστυχώς έχουμε ξεμάθει από δυσκολίες… Ναι στο Ευρώ με μια σημαντική προϋπόθεση. Χωρίς ουρές στα συσσίτια, χωρίς αυτοκτονίες, χωρίς στρατιές ανέργων, χωρίς πεινασμένα παιδιά στα σχολεία. Ναι στο Ευρώ με αξιοπρέπεια, με εθνική κυριαρχία, με μέλλον για μας και τα παιδιά μας.
Ναι σε όλα τα παραπάνω. Άρα ΟΧΙ…

Νικόλαος Κουστένης
Μαθηματικός
Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου